15 Nov
15Nov

Değer Duygusu Neden Zedelenir?

Birçok insan için değer duygusunun temeli, çocuklukta karşılaştığı koşullu sevgiyle şekillenir. Sevildiğini hissetmek, çoğu zaman “iyi davranmak”, “başarmak”, “uyum sağlamak” gibi davranışlarla ilişkilendirilir. Yetişkinlikte ise bu kalıp devam eder:

“Bir şey yaparsam değerliyim.”Bu nedenle dışarıdan gelen eleştiriler, eksik kalan başarılar veya ilişkiselde yaşanan kırılmalar, değeri kökünden sarsıyor gibi hissedilir.

İç Mekanizma Nasıl Çalışır?

Zihnimiz, bir olayı otomatik olarak geçmiş deneyimlerle eşleştirir. Bu nedenle bir tetiklenme yaşadığımızda aslında bugünkü olaydan çok, geçmişin kaydı aktive olur. Zihin “yeniden değer kaybettin” gibi bir yorum üretir. Oysa gerçek durum çoğu zaman bundan çok daha sade ve nötrdür.

Neden Dışarıdan Gelen Onay Kalıcı Değil?

Çünkü dışarıdan gelen onay “ödünç bir değer hissi” yaratır.

Kalıcı değildir; sürekli yenisini ister. Onay bittiğinde değer duygusu da düşer.Sürdürülebilir olan, içeriden gelen değerdir.

Kendi varlığımızla, seçimlerimizle, duruşumuzla, niyetimizle inşa ettiğimiz değer.

“Değerimi Hissetmek İçin Hep Bir Şey Yapmak Zorunda mıyım?”

Hayır.

Bu kalıp, özellikle yüksek performanslı, üretken, sorumluluk sahibi insanların sık yaşadığı bir yanılgıdır.Durduğunda içinin sıkışması, huzursuzluk, “yetersizim” hissi gelmesi bir savunma mekanizmasıdır. Bu, başarının bağımlılığa dönüşmüş versiyonudur.

Ama şefkatle fark edildiğinde dönüşebilir.

Performans ve Değerin Karışması

Bir iş başarılı olduğunda kendimizi değerli hissetmemiz doğal.

Ancak bu başarı olmadığında çökmeye neden oluyorsa, burada değer değil performans kimliği devrededir.Bu farkındalık bile büyük bir adımdır.

Değersizlik Hissi Geldiğinde Ne Yapabiliriz?

İçsel diyalog çok önemlidir:

  • “Bu his gerçek değil, sadece bir tetiklenme.”
  • “Şu anki durum benim değerimi belirlemiyor.”
  • “Ben olduğum hâlimle de değerliyim.”
  • “Bu duyguyu yaşıyorum ama bu ben değilim.”

Kendine böyle yaklaştığında iç sistem rahatlar ve beden de gevşer.

Değer Vermek Bencillik mi?

Kesinlikle değil.

Kendine değer veren biri, sınırlarını korur, daha net olur, daha sağlıklı ilişkiler kurar ve başkalarına daha temiz bir enerjiyle yaklaşır.

Bu bencillik değil; sağlıklı bir öz bakım hâlidir.

Bedenin İşaretleri

Değersizlik tetiklendiğinde beden genellikle şöyle konuşur:

  • Göğüste baskı
  • Midede yumru
  • Boğazda düğümlenme
  • Nefeste daralma
  • Enerjide düşüş
  • Uyku bozukluğu
  • Gergin çene, omuz sıkışması

Beden “bir yerde bir sınır aşıldı” ya da “eski bir kayıt aktif oldu” demeye çalışır.

İçsel Değeri Güçlendirmek İçin Pratikler

  • Ayna Çalışması:
    Göz teması kurarak “Buradayım, seni seviyorum” demek çok derin bir etki yaratır.
  • Kendinle Şefkatli Konuşma:
    Başaramadığında bile “Olmadı, sorun değil. Sen yine de değerlisin.” diyebilmek.
  • Duyguyu Bedende Karşılama:
    Bastırmadan, nefesle gözlemlemek.
  • İlişkilerde Sınır Koymak:
    Değer duygusu sınırlarla güçlenir.
  • Yaptığın Şeyleri Küçümsemekten Vazgeçmek:
    Ürettiklerini, çabanı, niyetini onurlandırmak.

İlişkilerde Değer Neden Bu Kadar Hassas?

Çünkü ilişkiler aynadır.

Karşı tarafın tavrı, bizim en derin yaralarımızı yansıtabilir.

Yakınlık arttıkça tetiklenmeler de artar.Bu alanı yönetmenin yolu:

Kendi değerini partnerden bağımsız bir yere koymak.

Varoluşun Değerli Olması Ne Demek?

Doğmuş olman bile bir mucizedir.

Sen dünyada bir iz, bir etki, bir enerji, bir tema taşıyorsun.

Bu değer, “yaptıklarına” değil, “olduğuna” bağlıdır.Her insan “biricik frekansı”yla değerlidir.


Değer duygusu bir varış değil; süreçtir.

Bazen çok güçlü hissedersin, bazen sallanır.

Ama içsel değerini hatırladığın her an kendine dönmüş olursun.Her hâlinle yeterli, yeterince iyi ve değerlisin.

SEVGİYLE

PB

Yorumlar
* Bu e-posta internet sitesinde yayınlanmayacaktır.